Ook op het gebied van cultuur speelt Kinrooi in de eerste klasse. Als fusie van vijf kerkdorpen biedt iedere hoek van de gemeente voor ieder wat wils. Buiten de drie maalvaardige molens vindt je in de gemeente nog andere opmerkelijke monumenten zoals o.a het Kasteel Borgitter, de ruïne van de mottetoren en de Sint-Martinuskerk, het Slichtenhof, enz.
Kasteel Borgitter
"Waar in 't bronsgroen eikenhout ....", daar ligt het Kasteel Borgitter. In de 16de en 17de eeuw verlegden de heren van Kessenich hun machtscentrum van het 'bergkasteel' naar Borgitter. Jan van Waes bouwde het waterslot Borgitter in het begin van de 16de eeuw. Van dit slot schiet vandaag echter maar weinig over. Alleen de hoektoren herinnert aan een oudere bouwfase. Het huidige classicistische gebouw in Maaslandse stijl dateert uit het einde van de 18de eeuw. Achter het kasteel liggen de 18de-eeuwse hoeves Breukskenshof en Halfeshof, de rentmeesterwoning en een 17de-eeuwse watermolen.
"... 't nachtegaaltje zingt..." daar werd ook het Limburgs volkslied geschreven. Begin 20e eeuw schreef de Nederlander Gerard Krekelberg hier de tekst, die later op muziek werd gezet. Nergens anders voel je het Limburggevoel beter als aan Kasteel Borgitter.
Let wel, het volledige terrein is in privébezit.
Monument Limburgs Volkslied
“Waar in ’t bronsgroen eikenhout ’t nachtegaaltje zingt…”. Wie kent de eerste zin uit ons Limburgs volkslied niet? Dit is hét lied wat iedere Limburger al meermaals heeft gezongen, het lied waarmee vele Limburgse sportwedstrijden beginnen, het lied dat Belgisch Limburg en Nederlands Limburg met elkaar verbindt.
Het Limburgs volkslied werd rond 1890 geschreven door de in Neeritter geboren Gerard Krekelberg en had oorspronkelijk als titel ‘Limburg mijn vaderland’. De inspiratie voor zijn gedicht vond hij onder andere bij de eikendreven rondom kasteel Borgitter die er al eeuwenlang stonden. Jammer genoeg werden deze eiken in 1948 grotendeels gekapt.
Het Limburgs volkslied is nu vereeuwigd als monument om de vele passanten kennis te laten maken met het ontstaan van ons geliefd volkslied. Tussen de bomen aan kasteel Borgitter hangt een grote notenbalk. Enkele noten zijn eruit gevallen en vormen zo zitbankjes in de vorm van muzieknoten. Het kunstwerk is een hommage aan Gerard Krekelberg en het Limburgs Volkslied en staat symbool voor de verbondenheid van beide Limburgen.
Als je straks langs deze prachtige plek passeert of er halt houdt om te pauzeren of te genieten van het uitzicht en het begint te kriebelen, hou je dan vooral niet in: neurie, fluit of zing: “Daar is mijn vaderland, Limburgs dierbaar oord!“
Sint-Martinuskerk Kessenich
Aan de voet van dezelfde berg ligt de Sint-Martinuskerk. De achterkant van de kerktoren bevat restanten van een romaanse kerk uit de 12e eeuw. De toren in mergelsteen dateert uit de 16de eeuw. De huidige kerk werd in 1898-1899 naast de bestaande toren gebouwd. Het prachtige neogotische interieur bezorgde deze kerk met recht de titel van 'Parel van het Maasland'.
Op het kerkhof naast de kerk staat de grafsteen van Guido van Malsen (+ 1618), heer van Kessenich, en Joanna van Kessenich (+ 1636). Ernaast staat het grafkruis van Hobricht van Lind (+ 1678) en zijn familieleden.
In 2023 bestaat deze Sint-Martinuskerk 125 jaar. Deze bijzonder verjaardag zal niet ongemerkt voorbijgaan. Alle feestactiviteiten (tentoonstelling, opendeur-dagen, concerten, enz.) zullen tijdig kenbaar gemaakt worden via flyers, sociale media en via onze evenementenpagina.
Mottetoren
In de 12de eeuw bouwden de heren van Kessenich een mottetoren of verdedigingstoren op een kunstmatige heuvel (berg) in het huidige centrum van Kessenich. Na een drietal opgravingen werden de grondvesten van de toren en de later toegevoegde constructies blootgelegd en geconserveerd. Op het einde van de 19de eeuw richtte baron Michiels van Kessenich op dezelfde berg een grafkapel op voor zijn familie. In 2023 zal de site volledig gerestaureerd worden. In het najaar zal de dorpsherinrichting volledig klaar zijn.
Reconstructie elektrische draad
Midden op de grens tussen België en Nederland werd een deel van de drievoudige elektrische draad uit WO I gereconstrueerd. Een locatie waar tijdens de oorlog velen het leven lieten is nu een plek van vrede en ingetogenheid. Voor de bezoekers werd een overdekte picknickplaats gebouwd. Een aantal infoborden geven de nodige uitleg over dit monument.
Keijersmolen
Deze stenen berg- of beltmolen stamt uit 1869. Het molenwerk bleef volledig behouden. De molen is nog altijd in bedrijf.
Lemmensmolen
De molen werd gebouwd in 1856. Gedurende 50 jaar fungeerde de molen zowel als korenmolen en oliemolen. Tot 1964 werd op de wind gemalen, daarna slechts met een benzinemotor.
De molen is in 2021 volledig gerenoveerd. Op deze prachtige locatie kunnen trouwkoppels nu ook terecht voor hun burgerlijk huwelijk.
Zorgvlietmolen
Oorspronkelijk stond hier een houten molen uit 1817-1818. Die werd afgebroken in 1919. Deze beltmolen kwam in de plaats. De molenas is volledig in gietijzer: een zeldzaamheid in Vlaanderen.
Slichtenhof
Slichtenhof is een hoeve uit de eerste helft van de 19de eeuw. Het L-vormige hoofdgebouw dateert van 1841.
Uitzonderlijk is het feit dat de onmiddellijke omgeving van de hoeve gaaf bewaard bleef. Op het erf bevindt zich nog de waterput met houten boom en het bakhuis. Ernaast zijn de door een meidoornhaag omgeven moestuin en boomgaard nog aanwezig. In 2014 werd deze hoeve volledig gerestaureerd. Sinds 2015 is Slichtenhof de thuishaven van de Geschied- en heemkundige kring van Kinrooi.
Kinrooise schutterijen
De gemeente Kinrooi telt nog 6 schutterijen. Sinds 2009, het jaar waarin de schutterijen van de fusiegemeente samen het Europees Schutterstreffen organiseerden, is het dé schuttersgemeente.
De meeste van hen zijn aangesloten bij de bond van schutterijen Maas en Kempen. Deze schuttersbond viert in 2023 haar 75ste verjaardag. Ter gelegenheid van dit jubileum word een puzzel verkocht aan €20 per stuk.
Reserveren
Dit is een vereenvoudigd voorbeeld van hoe een formulier eruit zou zien.